صنعت خودروسازی تغییر شگرفی را از موتورهای بنزینی به الکتریکی تجربه کرده است. اما این هنوز برای بهینه سازی این صنعت کافی نیست. اکنون زمان بررسی مواد اولیه رسیده است.  

اتومبیل ها همچون ماشین­های زمان هستند. شاید دقیقا شبیه ماشین "دلورن" در فیلم "بازگشت به آینده" نباشند اما از لحاظ طراحی،  بازتاب زمانی هستند که درآن تولید شده اند.

ظاهر و طراحی آنها، پنجره ای را به سوی جامعه ای می گشاید که مختص زمان خاصی است. در واقع به گفته لی یاکوکا غول افسانه ای خودرو سازی، مردی که حامی فورد موستانگ و نجات دهنده کرایسلر در دهه 1950 است: "تاجر موفق کسی است که تا زمان مناسب به گذشته می چسبد و زمانی که لازم باشد به آینده چنگ میزند"  

هنوز این موضوع صادق است. اتومبیل ها شاخه ای از تکنولوژی هوشمند هستند که برای سوق دادن ما به سوی آسودگی، برقراری ارتباط و البته بهینه سازی طراحی شده اند. خودروهایی مثل "آئودی ترون" و "جگوار آی پیس" طرفداران زیادی دارند زیرا هم با موتورهای برقی تولید شده اند و هم ظاهری چشم نواز و فوق مدرن دارند. اما وقتی بحث آینده در میان باشد این تازه شروع کار است.  

حتی اندیشیدن به آن سخت است اما تولیدکنندگان با هجومی تمام عیار روبرو هستند که برای تغییراتی هرچه سریعتر به آنان فشاری مضاعف وارد می کند. این فشار از سه جهت نشئات می گیرد: قانون گذاران، سرمایه گذاران و مشتریان

قانون گذاران، عمده ترین محرک این تغییرات هستند. اتحادیه اروپا الزاماتی را برای خنثی سازی گازهای گلخانه ای تا سال 2050 تعیین نموده است، حال آنکه اهداف تقلیل این گازها در سال 2030 از 40% به 55% رسیده است. چراکه حمل و نقل های جاده ای منبع اصلی تولید گازهای گل خانه ای هستند و حدود 15% از آلودگی دی اکسید کربن در اروپا به گردن آنهاست.  

موسسان و سرمایه گذاران نیز بیشتر و بیشتر خواهان بهینه سازی هستند. ماتیاس اشمیت تحلیلگر بازار خودروی اروپا از شرکت تحقیقاتی خودروی اشمیت آلمان می گوید: "جذب بازارهای سرمایه و منابع مالی که تاکید کلیدی بر راهبری محیط زیستی، اجتماعی و شرکتی دارند، به نوبه خود باعث افزایش بودجه سرمایه می شود"

همچنین فشار از سوی مصرف کنندگان نیز وجود دارد. در تحقیقات جدیدی در انگلستان دو سوم از افراد مورد تحقیق گفته اند که تاثیرات زیست محیطی را در مورد خرید خودروشان در نظر گرفته اند و بیش از نیمی از آنها اظهار داشته اند که دغدغه اولیه شان در خرید خودرو در آینده همین موضوع خواهد بود. همچین طی این تحقیق مشخص شد که افراد حاضرند 2000 پوند (در حدود 2700 یورو) بیشتر بابت ماشین هایی بپردازند که از نظر محیط زیست بی خطرتر هستند.

این یعنی که بخش خودرو باید همه چیز از سوخت خودرو گرفته تا زنجیره تدارکات و طراحی و بازار فروش را مجدداً مورد ارزیابی قرار دهد.

به گفته "مارتین لدوون" معاون بازاریابی و ارتباطات در UPM Biochemicals  علیرغم برخی نظرات عمومی، صنعت خودرو دریافته است که باید به سوی بهینه سازی حرکت کند و هم اکنون نیز گام های اساسی در این مورد برداشته است.

او می گوید: هر تولید کننده بزرگی که با او صحبت می کنیم تیم های بسیاری را  به موشکافی در مورد هرگونه میزان انتشار کربن اختصاص داده است. آنها از قبل به چیزی فراتر از کربن اندیشیده اند. آنها به موضوعاتی همچون اکوسیستم نگاه دارند و به بهینه سازی اجتماعی می اندیشند.

افسانه مشهوری بود که می گفت Easter German Trabants که " بدترین ماشین تاریخ" لقب گرفته از مقوا ساخته شده است. در حقیقت این ماشین از ماده ای به نام "دوروپلاست " (پلاستیکی مستحکم با پنبه های بازیافتی) تولید شده بود. در سال 2022 این افسانه به واقعیت تبدیل شد!

جاستین هارونس از شرکت استراتژی و نوآوری "جمیک" به کمپانی های ماشین سازی در مورد استراتژی های آینده محورشان مشاوره می دهد. او می گوید: ماشینی به نام " Oli " محصول شرکت سیتروئن وجود دارد که از مواد مقوایی برای ساخت آن استفاده کرده اند این ماشین فوق العاده سبک است اما آنها راهی برای تقویت  کردن آن یافته اند.

هارونس می گوید طی چند دهه اخیر وزن خودروها بسیار افزایش یافته بود و اکنون این روند معکوس است.  به نظرم دیر یا زود مجبوریم تمرکز بیشتری بر کاهش وزن خودروها داشته باشیم. تولید سبک وزن در حیطه برقی سازی دست شما را باز می گذارد و از لحاظ بهینه سازی استفاده سنگین از منابع قدری مشکل ساز است.

ماتیاس اشمیت که 15 سال سابقه مشاوره به مدیران اجرایی بالارتبه و تصمیم گیرندگان در حوزه صنعت خودرو دارد می گوید : در زمینه طراحی شاهد رشد روند آیرودینامیکی هستیم. تولیدکنندگانی مثل مرسدس این را در تولید موتورهای سبز خود مثل EQXX نشان داده اند بنابراین در فرم طراحی بیشترین هماهنگی را حتی در خودروهای SUV شاهد خواهیم بود.

در گذشته، خودروسازان هم تحقیق و توسعه و هم بازاریابی را بر روی ظاهر، سرعت و احساس راحتی خودروها متمرکز کرده بودند. اما بهینه سازی مواد مورد استفاده در ساخت و ساز نیز اکنون به اولویتی جدید تبدیل شده است.

بازیافت، محرکی اصلی در این صنعت است، به طوری که BMW اعلام کرده است که نیمی از آلومینیوم استفاده شده در i7 بازیافت می شود. از بطری های PET برای پوشش ستون های خودرو استفاده شده  و تقریباً 50 درصد مس آن نیز قابل بازیافت است.

سخنگوی آئودی می‌گوید مواد قابل بازیافت و استفاده مجدد، در ابتدا هزینه‌های بالاتری دارند. با این حال، اگر تصور کنید که یک صندلی بعداً می تواند دوباره دریک آئودی استفاده شود - شاید در مکانی کاملاً متفاوت - می توانید قیمت اولیه بالاتر را در دراز مدت جبران کنید.

به‌جای میزان انتشار کربن، صنعت خودرو اکنون بر تحلیل‌ چرخه حیات متمرکز است و  تأثیر زیست‌محیطی محصولات یا خدمات را در طول عمر آنها، درست در امتداد زنجیره ارزشی آنها محاسبه می‌کند.

به عنوان مثال، سال گذشته Green NCAP  ( برنامه ارزیابی خودرو سبز)  اولین نتایج ارزیابی چرخه حیات خود را اعلام کرد و «تأثیر واقعی زیست محیطی» برخی از محبوب ترین خودروهای اروپا را بررسی نمود تا به خریداران خودرو کمک کند تا اطلاعات بیشتری کسب کرده و انتخاب های بهینه داشته باشند

اشمیت می‌گوید: «تولیدکنندگانی مانند Polestar در مورد انتشار اطلاعات تجزیه و تحلیل چرخه حیات بسیار پر طمطراق هستند و سعی می‌کنند از این منحنی جلوتر باشند و از نقطه فروش منحصر به فرد سبز خود به عنوان شیوه‌ی بازاریابی بهینه استفاده کنند.

یک خودرو معمولاً بیش از 30000 قطعه دارد که بسیاری از آنها از مشتقات سوختهای فسیلی ساخته شده اند. بنابراین، جستجو برای یافتن جایگزین های بهینه همچنان ادامه دارد. استفاده از مواد سبک تر و قابل بازیافت و اجزایی که شامل مواد شیمیایی مشتق شده از سوخت فسیلی نباشند به دغدغه مبرم تولیدکنندگان بدل شده است.

در آینده، قطعات خودرو به صورت محلی تولید خواهند شد، ترجیحاً بازیافتی، سبک و همچنین بدون استفاده از سوختهای فسیلی. در ادامه نگاهی بیاندازیم به این مواد.

یکی از مسائل مربوط به قطعات پلاستیکی خودرو این است که آنها شامل مواد پتروشیمی هستند و اعتبار سبز تولیدکنندگان را تضعیف می کنند. مواد پتروشیمی به بزرگترین محرک تقاضای جهانی نفت بدل شده اند و بخش های حمل و نقل هوایی و کشتیرانی را تحت الشعاع قرار می دهند.

اما همین مولکول‌های کربن را می‌توان از مواد اولیه زیست محیطی مانند چوب استخراج کرد.! با تجزیه ذرات چوب، اجزایی مانند سلولز، همی سلولز و لیگنین همگی قابل استخراج هستند. اجزای دیگر را نیز می توان در طیف وسیعی از کاربردها برای جایگزینی مواد خام مشتق شده از سوخت فسیلی استفاده کرد.

استفاده از این فرآیندها در تولید قطعات خودرو پروژه دیرینه شرکت فنلاندی UPM بوده است که از مواد تجدیدپذیر و بهینه جنگلی برای فعال کردن بازار خودرو و کاهش مصرف منابع فسیلی استفاده می کند.

قبلاً در سال 2014، UPM از خودروی مفهومی Biofore خود در نمایشگاه بین المللی خودرو ژنو رونمایی کرد. ساختار آن دارای سرنشین، کنسول وسط، نمایشگر و پانل های درب ساخته شده از چوب ترمو بود. قسمت جلو، بدنه، داشبورد، درها و پانل های داخلی آن از بیوکامپوزیت ساخته شده بودند. این روند از آن زمان همچنان ادامه دارد.

در حال حاضر UPM ، هفتصد و پنجاه (750) میلیون یورو برای ساخت اولین پالایشگاه زیست محیطی جهان در Leuna، آلمان سرمایه‌گذاری می‌کند تا منابع بهینه یعنی همان زیست توده ها( = به طورکلی زباله هایی که منشأ زیستی داشته باشند و از تکثیر سلولی پدید آمده باشند و قابل سوزاندن باشند اما برخلاف سوخت های فسیلی طی فرایندهای زمین شناختی پدید نیامده اند) به نسل بعدی مواد بیوشیمیایی برای صنایع، از جمله صنعت خودروسازی، تبدیل کند.

هر گامی مهم است. تأثیر تجمعی مواد تجدیدپذیر بر انتشار آلودگی صعنت خودرو می تواند قابل توجه باشد. در واقع، مارتین لدوون تخمین می‌زند که با جایگزینی پلاستیک‌ها و اجزای لاستیکی مشتق‌شده از سوخت فسیلی و همچنین مایعات صنعتی با گزینه های تجدیدپذیر، می‌توان تا 10 درصد از گازهای گلخانه‌ای خودرو را حذف کرد.

وقتی صحبت از ماشین می شود، دیگر چهارتا چرخ، فرمان، صندلی و قدرت انتقال مطمئن ازنقطه A به نقطه  B برای تحت تاثیر قرار دادن کافی نیست. ماشین‌ها به نوعی با احساس ما مرتبط هستند: ماشین شما چه احساسی در هنگام رانندگی به شما می‌دهد؟ حتی وقتی پارک شده است چه احساسی در مورد خودتان ایجاد می کند؟ خودرو، شاید بیش از هر محصول دیگری به شکل دادن به دیدگاه ما نسبت به خود، و اینکه امیدواریم چگونه توسط دیگران درک شویم، کمک می کند. از روزهای اولیه خودروها، این موضوع تغییر نکرده است.

اکنون به نظر می رسد که احساسات ما نیز اساساً در حال تغییر است. چیزی که زمانی عمدتاً در بخش مد دیده می شد، در حال گریز به بخش های دیگر است. گزارش گروه مشاوره بوستون نشان داد که 65 درصد از مصرف کنندگان هنگام خرید محصولات لوکس، تعهد برندها به بهینه سازی را در نظر می گیرند و 80 درصد معتقدند که شرکت های لوکس در چرخه عمر کامل محصولات خود مسئولیت دارند.

به عبارت دیگر، تعریف یک خودروی پریمیوم در حال تغییر است. همانطور که آئودی می گوید: اقدامات ما چندین دهه بر اساس ادعای ما (پیشرفت از طریق فناوری) شکل گرفته است. اما آنچه این پیشروی را متمایز می کند تغییر کرده و حالا این پیشرفت یعنی استفاده از فناوری معنادار برای کمک به آینده ای بهتر. بهینه سازی برای مشتریان ما ضروری است و همین امر برای ما در آئودی نیز صدق می کند.

آنچه تجمل را تعریف می کند به طور فزاینده ای توسط نسل جوانی که حالا بیشتر ارزش مدار است تغییر کرده. سال گذشته، نسل  هزاره  و نسل  بعد از آن، تمام رشد بازار لوکس را به خود اختصاص دادند. مطالعه ای توسط دانشگاه پنسیلوانیا نشان داد که سه چهارم از افرادی که بین سال های 1995 تا 2010 متولد شده اند ترجیح می دهند به جای خرید نام های تجاری، محصولی که از نظر محیط زیست بهینه  است داشته باشند.

در نتیجه، شرکت‌ها نیز در حال سازگاری با این موضوع هستند، پیام‌های خود را تغییر می‌دهند و توجه بیشتری به خواسته‌های نسل‌های جدید دارند. پروفسور فردریک دیمانچ از دانشگاه متروپولیتن تورنتو، کارشناس برجسته جهان در بازاریابی، برندسازی و مفهوم لاکچری، می‌گوید : مشتریان، خود را دوباره تعریف می‌کنند و برندها نیز باید خود را بازتعریف کنند.

این بدان معناست که بهینه سازی، آینده ی دنیای تجمل است. صنایع، از جمله صنعت خودرو، باید درک قدیمی خود از آنچه مصرف کننده می خواهد را کنار بگذارند و ایده های جدید را در نظر بگیرند.